Buurtprojecten in de openbare ruimte
Het groen in de openbare ruimte (denk aan bijvoorbeeld plantsoenen, boomspiegels en grasvelden) wordt meestal beheerd door de gemeente of in opdracht van de gemeente. Bewoners spelen steeds vaker een rol bij dit beheer. Gemeenten werken dan samen met de buurtbewoners om het openbaar groen te beheren. Je kan denken aan het zelf bijhouden van een perkje, het beplanten en onderhouden van een boomspiegel of een geveltuintje bij je huis.
Download de factsheet ‘Hoe en wat in de openbare ruimte’, lees hieronder antwoorden op veelgestelde vragen en bekijk een inspirerend voorbeeld!
- Samenwerken met gemeenten of woningbouwcorporaties
- Wat is de rol van de gemeente?
- Hoe benader je de gemeente?
- Wanneer heb je een vergunning nodig?
- Voorbeeldproject: Zelfbeheer Hoekwierde
1. Samenwerken met gemeenten of woningbouwcorporaties
De kans is groot dat je werkt in de publieke ruimte of op grond van de woningcorporatie. Overleg met de gemeente om te peilen waar de wettelijke grenzen aan jullie mogelijkheden liggen. Er zijn ook voorbeelden van moestuiniers die zelf beginnen en die niet op toestemming van de gemeente willen wachten. Guerilla-gardening is zo’n voorbeeld, en dat kan met een glimlach. Informeel kan er heel wat.
Sommige gemeenten staan open voor bewonersinitiatieven en hebben er gedegen beleid voor. Andere gemeenten zijn (nog) niet zover of staan er wel voor open, maar hebben nog geen beleid voor. Woningcorporaties kunnen ook open staan voor bewonersinitiatieven op de stukken grond rondom bijvoorbeeld een flatgebouw. Benader diegenen die de beslissingen nemen, om te voorkomen dat je van het kastje naar de muur wordt gestuurd. Het kan helpen om hun taal te spreken, bij hun beleid aan te sluiten. Maar dat is natuurlijk niet verplicht. Het maakt het wel makkelijker voor deze organisaties om met jouw initiatief mee te doen. Vriendjes worden met de juiste personen kan ook helpen.
Verder lezen:
- Zoek op de website van je eigen gemeente of ze groen beleid hebben.
- presentatie_buurt_en_gemeente_groen_dichterbij_24_11_12.pdf
- Lees het onderzoek ‘Miscommunicatie bij burgerinitatieven’
2. Wat is de rol van de gemeente?
Bij het aanleggen van een buurttuin of speelplek heb je niet alleen te maken met je buren, maar ook met de gemeente en eventuele andere organisaties in de buurt. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor beheer van parken en plantsoenen, en houden zich bezig met vergunningen. Handig dus om met hen af te stemmen als je met buurtgroen aan de slag gaat!
Maak met de gemeente afspraken over gebruik/eigendom, onderhoud en groenbeheer en eventuele vergunningen. Zo is voor beide partijen duidelijk wie verantwoordelijk is voor wat. Spreek ook af wie contactpersonen zijn vanuit de buurt en de gemeente, en hoe(vaak) jullie elkaar op de hoogte houden. Leg jullie afspraken over gebruik van de openbare ruimte (voor welke termijn, onder welke voorwaarden) schriftelijk vast in een ondertekende overeenkomst.
3. Hoe benader je de gemeente?
Als je begint en je hebt vragen over wat de gemeente voor je kan en of het mag wat jullie willen gaan doen kun je het beste contact opnemen met je wijkbureau (gegevens vind je op de website van je gemeente). Dit is een eerste aanspreekpunt voor wijkzaken, die je zo nodig kan doorverwijzen naar de juiste contactpersoon binnen de gemeente.
4. Wanneer heb ik een vergunning nodig?
Voor het kappen van bomen (om bijvoorbeeld ruimte te maken voor lage beplanting), het bouwen van een broeikas of het geven van een buurtfeest of evenement kan een vergunning nodig zijn.
Vergunningen zijn een belangrijk bespreekpunt in het contact met je gemeente. Zij geven vergunningen uit, weten in welke situatie een vergunning nodig is, en hoe de aanvraagprocedure eruit ziet. Bespreek daarom je plannen met de gemeente, en vraag hen of daar vergunningen voor nodig zijn.
Maak met de gemeente afspraken over gebruik/eigendom, onderhoud en groenbeheer en eventuele vergunningen. Zo is voor beide partijen duidelijk wie verantwoordelijk is voor wat. Spreek ook af wie contactpersonen zijn vanuit de buurt en de gemeente, en hoe (vaak) jullie elkaar op de hoogte houden.
5. Voorbeeldproject: Zelfbeheer Hoekwierde
In Almere onderhouden de bewoners van Experiment Zelfbeheer Hoekwierde sinds 2011 zelf het groen in hun wijk. Bekijk hieronder het filmpje dat gemaakt werd over dit Icoonproject uit 2014.
Een bijkomend voordeel van het zelf (mee)beheren van het openbaar groen is dat je meer eigenaar wordt van je buurt. Samen met buren neem je verantwoordelijkheid voor het groen in de openbare ruimte. Vuil trekt vuil aan, en een wijk met goed beheerd groen zorgt misschien ook voor minder zwerfafval.
