Groene schoolpleinen brengt groen dichterbij leerlingen
Vijf jaar geleden startte Fonds 1818 met een regionaal programma om scholen te ondersteunen bij de ontwikkeling van hun eigen groene schoolplein. Dit deden zij in hun werkgebied dat van Noordwijk tot Midden-Delfland loopt. Inmiddels zijn er bijna 200 groene schoolpleinen aangelegd, hetgeen bijna de helft van alle schoolpleinen in de regio is! En met effect, zo blijkt uit evaluatie van het programma door SME Advies, partner van Groen Dichterbij.
De scholen hebben de weg naar een groen schoolplein via informatiebijeenkomsten, ontwerpen maken, kinderen mee laten ontwerpen, ouders betrekken, fondsenwerving, aanleg en nu onderhoud meestal als een mooi en groot project ervaren. Het liefst vertellen ze over de mooie dingen van nu.
“Ook groep 8-ers gaan weer spelen”
Enkele inspirerende citaten uit de evaluatiegesprekken:
- Tot dat ik met een groen schoolplein aan de gang ging wist ik helemaal niet dat ik een grijs schoolplein had.
- De kinderen komen veel rustiger de klas in.
- De kinderen leren anders spelen. Ze worden veel creatiever.
- Als de kinderen niet naar de natuur komen, dan moet de natuur maar naar de kinderen komen.
- Een groen schoolplein is ook lesmateriaal.
- Het is een paradepaardje bij de rondleiding voor nieuwe ouders: dit hebben de kinderen zelf ontwikkeld.
- Er is veel groen rond de school, maar we moeten het wel leren zien.
- Kijkgroen wordt gebruiksgroen.
- Een kind op een groen schoolplein: je hebt er geen kind aan.
- Kinderen zijn van nature geïnteresseerd in natuur, je moet ze alleen de kans geven.
Workshops voor ouders
Het blijkt dat de schooldirecteuren en de leraren en de ouders in overgrote meerderheid blij zijn met ‘hun’ groene schoolplein. Het heeft in veel gevallen de onderlinge betrokkenheid versterkt en er is een gevoel van ‘wauw, dit hebben we echt samen gemaakt’. En die betrokkenheid moet doorgaan, want een groen schoolplein leeft. En dus is er onderhoud nodig. Fonds 1818 heeft de scholen een onderhoudsworkshops aangeboden waarbij 5 of meer ouders samen leerde hoe zij het plein samen met de leerlingen kunnen onderhouden.
En dit levert het op
Naast de directe effecten van het groene schoolplein gericht op natuurbeleving en betrokkenheid (conform het oorspronkelijk beleid uit 2009) heeft het programma duidelijk neveneffecten gehad voor de scholen:
- verfraaiing en profilering van de school;
- motorische ontwikkeling van de kinderen door anders spelen;
- kinderen komen rustiger de klas in met mogelijk hogere leeropbrengst;
- toename ouderparticipatie;
- meer aandacht voor natuur en voedsel en bewegen;
- groen schoolplein als stepping stone voor natuuractiviteiten –in enkele gevallen-;
- bedrijfjes/zzp-ers hebben zich op ontwerp en aanleg Groene Schoolpleinen kunnen specialiseren;
- de voorbeelden zijn landelijke opgepakt in andere steden.
Het wauw-gevoel
Wij zien veel parallellen met groene buurtinitiatieven. Ook die projecten hebben het wauw-gevoel dat bewoners het samen hebben gedaan. Dat verbindt mensen onderling en het geeft en gezamenlijke trots. En net als groene schoolpleinen hadden bewoners vooraf vaak niet kunnen zien wat het zou worden. De buurtprojecten openen de ogen van veel mensen. En aan de andere kant blijkt ook dat het nooit klaar is. Het onderhoud en de ontwikkeling van groene schoolpleinen en groene buurtprojecten blijven maar doorgaan. Wij zien groene schoolpleinen als een voorbeeld van groene buurtprojecten die kunnen leiden tot meer natuurbeleving, aandacht voor voedsel en gezondheid en meer aandacht voor samenwerking.
Evaluatierapport
Fonds1818 heeft SME Advies gevraagd om een evaluatie van het programma uit te voeren. De vraag was of de oorspronkelijke doelen van het programma, zijnde (1) natuurbeleving bij de leerlingen en (2) grotere betrokkenheid zijn bereikt. En daarnaast is voor het fonds zelf gekeken naar de opzet en uitvoering van het programma. De uitkomsten van deze evaluatie zijn weergegeven in eindrapportage_def_mailversie.pdf.
