Winterbloeiers: planten die zich in de winter laten zien

In de winter ziet de natuur er doods uit, het is een rustperiode. Toch zijn er in de winter planten die zich laten zien, waaronder struiken die hun bloesems vertonen. De vorst doet ze snel verschrompelen, maar met de zachte winters die we meemaken, zijn de winterbloeiers wat meer in de belangstelling gekomen. Het merendeel is afkomstig uit het buitenland, maar hebben toch een plaats veroverd in de Nederlandse tuinen. Hieronder volgen er enkele.

Gaspeldoorn

Een winterbloeier die, vanwege de tot op heden zachte winters, beter herfstbloeier genoemd kan worden, is de Gaspeldoorn (Ulex europaeus). Deze struik is zichtbaar in de headerfoto en voelt zich thuis op de schrale, enigszins zure zandgronden. De Gaspeldoorn bezit gemene stekels dus zonder handschoenen niet aan te pakken. De gele vlinderbloemen blijven meestal geloken, maar in het voorjaar komen er toch peulen aan, net als bij de brem. Het jaar erop heb je minstens tien jonge exemplaren. ’s Winters vriest de struik wel in, maar hij is niet kapot te krijgen.

Albeliophyllum

Dit fraai bloeiende struikje komt uit Korea. De bloemen lijken qua vorm op de bekende, fel-geel bloeiende Chinese klokje of Forsythia. Het wordt daarom wel roze Forsythia genoemd. Het is geen familie van de Forsythia, want de struik heeft een andere geslachtsnaam. Dat is de eerste naam van de volgende twee: Albeliophyllum distichum.
De bloei duurt maar kort, vooral als er late nachtvorst optreedt. Nu de winters zachter worden zullen ze ook wat vroeger bloeien. Zoals je weet duurt de winter tot 21 maart. Zo kun je toch een beetje smokkelen met winterbloeiers.

Winterjasmijn

Dat de winterjasmijn (Jasminum nudiflorum) al jarenlang in de Nederlandse tuinen groeit en in deze tijd bloeit, hebben we te danken aan de plantenjager Ernest Wilson. Hij heeft de struik vanuit China naar Engeland bracht. Vanuit Engeland veroverde hij de rest van de wereld, want hij is winterhard en, zoals de naam al aangeeft, bloeit de struik in de winter. Om precies te zijn van december tot half maart. Als het vriest staat de bloei stil en de gele bloemen verflensen. Wordt het weer zachter dan gaat de struik gewoon verder met bloeien.

In het voorjaar komen de kleine blaadjes tevoorschijn. De bloei is inmiddels gestopt. Dan is het ook tijd om de struik, als die tegen een muur groeit, te snoeien. Ook bij deze struik kan dat gewoon met de heggeschaar.
De twijgen hebben de neiging naar beneden te groeien en, als ze op de grond komen, zich af te leggen. In voorjaar en zomer vormt de struik nieuwe knoppen. Snoei je in de zomer dan zul je geen of weinig bloemen aantreffen in de eropvolgende winter. Met zijn vrolijk gele bloemen tussen de groenblijvende twijgen is dit een aanrader voor grauwe, sombere winterdagen!

Toverhazelaar

Deze struik komt oorspronkelijk uit Japan. Japan kent ook strenge winters en dus was de gedachte dat deze struiken het ook in Nederland wel zouden doen. Die gedachte bleek juist. Het bijzondere van de Hamamelis mollis ‒ de wetenschappelijke naam ‒ is dat de bloemblaadjes lintvormig zijn. Na de bloei blijft het vruchtbeginsel het hele jaar aan de takken zitten.
Er bestaan diverse soorten Hamamelis en door deze onderling te kruisen zijn er tamelijk wat variëteiten gekweekt, onder andere een met bruin-oranje bloeiwijze die ‘Diane’ heet.
Na de bloei komt het blad dat tamelijk groot en grof is en wel wat lijkt op dat van de Hazelaar. Vandaar de Nederlandse naam. De struik groeit breed, trechtervormig uit dus als je deze in de tuin wil: geef hem de ruimte!

Winterviolen

Als het niet vriest, bloeien winterviolen de hele winter door. Wanneer het vriest, laten ze zichzelf slap hangen tot de temperatuur weer stijgt naar boven nul. Dan komen de kopjes vanzelf weer omhoog! Winterviolen zijn ook erg geschikt voor een bloembak op het balkon. Ze zijn ook goed te combineren met bloembollen. Zodra het mooie van de winterviolen eraf zijn, gaan de bloembollen eromheen juist groeien. De winterviool is leuk om te combineren met tulpen.

Foto’s en bron: seasons.nl