

The Green Village: field lab voor innovaties
Bij The Green Village in Delft testen onderzoekers en ondernemers innovaties op het gebied van klimaatadaptatie en duurzaamheid. Daar zitten veel innovaties tussen die ook voor bedrijventerreinen heel interessant zijn.
‘WaterStraat’ staat op een blauw straatnaambordje. Ernaast ligt het ‘HittePlein’. We zijn op The Green Village, een ‘field lab’ op de campus van de TU Delft. Hier testen onderzoekers, ondernemers, studenten, bedrijven en overheden innovaties voordat iets op de markt komt, of ze ontwikkelen ze door. Er werken mensen en er wonen twaalf mensen als ‘proefkonijnen’. Het gaat om innovaties op het gebied van klimaatadaptatie, duurzame bouw en energietransitie.
Water bufferen
Onder de WaterStraat worden verschillende innovaties getest. Er liggen bijvoorbeeld ‘Bufferblocks’ die water kunnen bufferen bij heftige buien. ‘Bedrijventerreinen zijn vaak grotendeels verhard’, zegt Floor Pino (30), programmamanager klimaatadaptatie bij The Green Village en werkzaam voor Werklandschappen van de Toekomst. ‘Dat is op plekken waar vrachtwagens rijden ook nodig. Maar daardoor kampen ze vaak met wateroverlast. Bufferblocks kunnen het riool ontlasten en zorgen dat er geen plassen blijven staan.’
Ook waterdoorlatende verharding wordt op The Green Village getest. Pino demonstreert het door een karaf water over de grond te schenken: de poreuze tegels nemen het als een spons op, terwijl het op de tegels ernaast blijft liggen. ‘De waterdoorlatende tegels zijn niet geschikt voor vrachtwagens, maar wel voor voet- of fietspaden’, legt Pino uit.
Verkoelend effect
Op het HittePlein wordt niet alleen getest hoe het water gebufferd kan worden, maar ook of zo’n waterbuffer misschien een verkoelend effect heeft. ‘Stenige pleinen worden gigantisch heet’, zegt Pino. ‘Hier testen ze of tegels en halfverharding het gebufferde water kunnen optrekken, zodat ze bij hitte koelte afgeven.’
Om verschillen in gevoelstemperatuur te meten liggen op het HittePlein verschillende groenvakken, allemaal met een ander maaibeleid. Het weelderig begroeide stukje met kruiden en bloemen wordt nooit gemaaid, het kortste maar liefst 25 keer per jaar. ‘Het is al bekend dat gras de bodem wel verkoelt, maar de bovenkant nauwelijks’, verklaart Pino. ‘Biodiverse veldjes verkoelen de bovengrond veel meer. Die planten hebben langere wortels met water in zich, waardoor ze meer verdampen.’
Ingepakte kluit
In The Green Village staan een aantal bomen in experimentele opstellingen. ‘Om verkoeling op bedrijventerreinen te brengen, zijn bomen belangrijk’, zegt Pino. ‘Vooral volwassen bomen, die verdampen het meest – los van de schaduw die ze bieden.’ We staan voor een boom waarvan de kluit is ingepakt in plastic. In elke boom hangt een sensor. ‘TU Delft onderzoekt hier hoeveel de kronen van verschillende soorten verdampen, welke soort dus voor de meeste verkoeling zorgt.’
Andere bomen krijgen zo min mogelijk water en voeding, om ze zo licht mogelijk te houden. ‘The Urban Jungle Project is een start-up die vergroening wil brengen op plekken waar je moeilijk bomen kunt poten’, legt Pino uit. ‘Op daken bijvoorbeeld. De kluiten hangen boven de grond in een ijzeren constructie, in een soort ‘luier’. Pino pakt de stam vast en begint hem heen en weer te schudden. De kluit schudt soepel mee. ‘Deze zijn bovendien stormproof’, zegt ze met een glimlach.
Lokaal water filteren
Het regenwater in The Green Village loopt via ondergrondse goten naar een mooi begroeid reservoir waar het regenwater door zand en planten wordt gefilterd. ‘Regenwater dat valt of op bedrijventerreinen is vervuild door fijnstof en metalen van de wegen’, zegt Pino. ‘Het gaat vaak vervuild de grond in. Als je regenwater lokaal filtert, hoeft het niet langs een waterzuiveringsbedrijf en kun je het direct gebruiken voor bijvoorbeeld de irrigatie van planten, om de wc door te spoelen of voor je industrie.’
Tenslotte passeren we een zijmuur van de rijtjeshuizen waar geëxperimenteerd wordt met gevelbegroeiing door mos. Mos heeft de unieke eigenschap dat het water uit de lucht opneemt, waardoor het niet actief bewaterd hoeft te worden.
Ben je op zoek naar meer innovaties die toepasbaar zijn op een bedrijventerrein? Bekijk dan de Innovatiedatabase van Werklandschappen van de Toekomst.
Wil je op de hoogte blijven van het laatste nieuws van Werklandschappen van de Toekomst? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief.
Tekst: Kirsten Dorrestijn, Fotografie: Mathilde Lawalata